Είμαστε όλοι ίδιοι;

Δεν μου αρέσουν οι διαπιστώσεις. Και δεν μου αρέσουν σίγουρα όταν γίνονται κατόπιν εορτής και λόγω "μόδας". Θα αφήσω εδώ κάποιες σκέψεις μου, που δεν αφορούν αυτό καθαυτό το έγκλημα στα Ιωάννινα, αλλά μια γενική καταγραφή για το τι αντιλαμβάνομαι εγώ ως κοινωνία.

Η δική μου απάντηση στον τίτλο: ασφαλώς και δεν είμαστε! Όποιος υποστηρίζει κάτι τέτοιο, μάλλον έχει βγει από φωτοτυπικό μηχάνημα και βλέπει παντού γύρω του ίδιους.

Οι κοινωνίες των ανθρώπων έχουν απ’ όλα. Μέσα της ενυπάρχουν από τα πιο φωτεινά μυαλά μέχρι και τα πιο σχιζοφρενή καθάρματα. Μόνο στις κοινωνίες των αγγέλων υπάρχουν αποκλειστικά άγγελοι, μόνο στις κοινωνίες των διαβόλων υπάρχουν αποκλειστικά διάβολοι. Διαφωνεί κανείς;

Μ' από την κόλασή μου στο φωνάζω:

εικόνα σου είμαι, κοινωνία, και σου μοιάζω.

Είναι οι πασίγνωστοι στίχοι της Γαλάτειας Καζαντζάκη, που με αφορμή την "αυτοκτονία" του Βαγγέλη τούς αναπαρήγαγε η δημοσιογράφος Έλενα Ακρίτα σε ανάρτησή της στο fb. Προσωπική μου άποψη, αυτοί οι στίχοι δεν ταιριάζουν εδώ.

Υπήρξα πάντοτε πολέμιος της λογικής της ισοπέδωσης και της συν-ευθύνης. Απέρριπτα πάντοτε την αυτομαστίγωση στην οποία καταλήγουμε ως λαός και κοινωνία, με κάθε αφορμή και σε κάθε περίπτωση. Δεν αντέχω καθόλου αυτούς τους Καιάδες που κάθε φορά καλούμαστε εθελοντικά όλοι μαζί να πέσουμε, αλαλάζοντας “δεν το ξανακάνω”.

Όχι, ευτυχώς, δεν είμαστε όλοι ίδιοι.

Και δεν είναι λογικό κάθε φορά που δημοσιοποιείται ένα ανθρώπινο δράμα να αισθάνομαι άσχημα, ή να ψάχνω για ψυχαναλυτή.

Φταίμε όλοι για τον Βαγγέλη, όπως φταίμε και για το έγκλημα της Αγγελικής στη Βέροια, όπως φταίμε και για τον Άλεξ, όπως φταίμε και για το Κωσταλέξι, όπως φταίμε και για όσα έγιναν πριν γεννηθούμε και γι’ αυτά που θα γίνουν αφού πεθάνουμε.

Αλήθεια, γιατί;

Πίσω από αυτές τις στρεβλές λογικές πηγαίνει κάθε φορά και κρύβεται ο ηθικός και ο φυσικός αυτουργός του εγκλήματος. Μέσα στο δικό του μυαλό φταίει η κοινωνία που τον οδήγησε στο έγκλημα, είτε γιατί ποτέ δεν τον κατάλαβε, είτε επειδή πήρε τα λάθος μηνύματα, είτε επειδή είχε λάθος πρότυπα και δεν ήθελε …να διαφέρει.

Και το ερώτημα είναι: η κοινωνία διαμορφώνει τα κτήνη ή το ανάποδο;

Δύσκολη η απάντηση. Και ακόμη πιο δύσκολο να απαντηθεί το γιατί, αφού αυτή είναι η κοινωνία είναι από αδιάφορη έως κανιβάλων, δεν έχουμε γίνει όλοι ακριβώς το ίδιο. Φωτοτυπίες!

Τον Βαγγέλη δεν τον σκοτώσαμε όλοι. Αλίμονο αν είμαστε όλοι μας θιασώτες της ενδοσχολικής βίας. Αλίμονο αν ο οποιοσδήποτε από εμάς έβλεπε, άκουγε, ζούσε από κοντά το δράμα του Βαγγέλη έκλεινε μάτια, αυτιά και στόμα και κλεινόταν στο καβούκι του. Αλίμονο αν όλοι υποθάλπαμε με τη σιωπή μας τα καθάρματα που τον βασάνιζαν.

Ο Βαγγέλης είχε την μεγάλη ατυχία να περιστοιχίζεται από θρασίμια, ψευτόμαγκες, κουτσαβάκια, αλλά και την μοιραία ατυχία να περιστοιχίζεται από αδιάφορους καθηγητές και συμφοιτητές. Τα κρούσματα βίας ήσαν πολλά για να υποστηρίζουν ότι δεν τα είχαν αντιληφθεί. Ίσως όμως να είχαν αντιδράσει ένα-δύο άτομα, αλλά δεν κατάφεραν και πολλά. Θα δείξει.

Υπάρχουν καλοί και κακοί. Υπάρχουν άνθρωποι και περιττώματα. Υπάρχουν ευαισθητοποιημένοι πολίτες και ανθρωπόμορφα κτήνη. Δεν είμαστε όλοι κλέφτες, ούτε όλοι δουλευταράδες, ούτε όλοι φοροφυγάδες, ούτε όλοι παρθένες, δεν πουλάμε όλοι ηρωίνη, δεν βασανίζουμε όλοι τα παιδιά μας, δεν χτυπάμε όλοι τις γυναίκες μας, δεν γλύφουμε όλοι πολιτικούς, δεν είμαστε όλοι "καθαροί" ούτε όλοι "βρώμικοι".

Καμία κοινωνία, πολιτισμένη ή απολίτιστη, τώρα ή παλιά, δεν ήταν ΕΝΑ. Η κοινωνία απαρτίζεται από μονάδες. Ασφαλώς οι πολλοί κάνουν τον κανόνα, ασφαλώς οι λίγοι είναι στο περιθώριο.

Εν κατακλείδι. Δεν πιστεύω ότι η σύγχρονη ελληνική κοινωνία απαρτίζεται μόνο από αδιάφορους, καλοπερασάκηδες, ρατσιστές και ηλίθιους. Φταίει που το κακό βγαίνει μπροστά. Φταίει που το καλό δεν προβάλλεται. Φταίει η υπέρμετρη παραπληροφόρηση που μας θέλει στη μιζέρια και στην αυτοκαταστροφή.

Ας αναρωτηθείς εσύ που διαβάζεις αυτές τις γραμμές τι θα έκανες σε περίπτωση που ήσουν συμφοιτητής ή καθηγητής του Βαγγέλη.

Αν ήσουν και εσύ με την πλευρά των "νταήδων" ή αδιαφορούσες, τότε ζητώ συγγνώμη, έχω κάνει λάθος.

ΥΓ: Επειδή σε κάποιων το μυαλό θα στριφογυρίζει συνέχεια το γνωστό απόσπασμα του Ν. Καζαντζάκη από την "Ασκητική": Ν' αγαπάς την ευθύνη. Να λες: Εγώ, εγώ μονάχος μου έχω χρέος να σώσω τη γης. Αν δε σωθεί, εγώ φταίω.

απλά να συμπληρώσω ένα άλλο απόσπασμα από το ίδιο βιβλίο: Μην καταδέχεσαι να ρωτάς: "Θα νικήσουμε; Θα νικηθούμε;" Πολέμα!