Το απάγκιο

Σήμερα κλείνει τα 50. Πέρασαν 50 ολόκληρα χρόνια από εκείνη την ημέρα που είδε τον κόσμο. Δεν του είναι εύκολο να το πιστέψει, κι όμως πέρασαν.

Πάντα εκεί, ανάμεσα στα δύο πλατάνια που μεγαλώνουν και αυτά μαζί του. Στην άκρη του μονοπατιού για να χαζεύει τους ανθρώπους που το προσπερνούν, πλάι σ’ εκείνο το άγαλμα του Δήμαρχου – προς τιμήν του πήρε το όνομα και η μικρή πλατεία –, απέναντι από το περίπτερο της κυρίας Ιωάννας (δεν θα ’ναι καμιά 40ριά χρόνια που το άνοιξε;). 

Την θυμάται χήρα εκεί γύρω στα 30 της όταν την πρωτόειδε. Έχασε τον άντρα της στις θάλασσες της Αργεντινής και τότε ο Βασιλάκης της ήταν στα έξι. Αντρογύναικα η Ιωάννα, δεν άφησε μέρα να πάει χαμένη. Σήκωσε τα μανίκια και άρχισε να παλεύει. Δανείστηκε, παρακάλεσε, χτύπησε τις πόρτες που ήξερε. Αυτοί την έστειλαν σε άλλους και μετά σε άλλους, ώσπου βρήκε την άκρη.

Και σήμερα, κάπου στα 70 της, ίσα που κατορθώνει να σηκώσει το σπάγκο με τις εφημερίδες. Όλα για τον Βασιλάκη. Άφησε τη δική της ζωή για το γιό τους. Και ο Βασιλάκης τελείωσε την Εμποροπλοιάρχων και σήμερα ταξιδεύει. Το πεπρωμένο…

Τα 50 αυτά χρόνια και τι δεν έχει δει; Πόσες ιστορίες διαφορετικές, μα και ίδιες, δεν πέρασαν από μπροστά του! Άκουσε, είδε, και αν είχε στόμα θα μιλούσε.

Άκουσε να φωνάζουν για 114, είδε τανκς στους δρόμους να σκάβουν την άσφαλτο, είδε αστυνόμους να κυνηγούν πολίτες, άκουσε για μεταπολίτευση, είδε λαοθάλασσες με μπλε σημαίες και μετά με πράσινες, και πάλι με μπλε και πάλι με πράσινες... Είδε να φεύγουν τα κοινωνικά φρονήματα και να αντικαθίσταται από κλαδικές, είδε απεργίες, πορείες, συλλαλητήρια, να καίνε κάδους, να σπάνε πεζοδρόμια, βιτρίνες, κεφάλια… 

Και σήμερα πάλι οι πολίτες κυνηγιούνται από αστυνομικούς - μαζί με μαυροφορεμένους, νοικοκυραίους, καλούς πολίτες, ενώ μαθαίνει πως τα τανκς είναι κρυμμένα στα στρατόπεδα και ζεσταίνουν μηχανές.

Είδε μαθητές που στάθηκαν να πουν τα δικά τους (δεν τους πολυκατάλαβε), ζευγαράκια που έδωσαν κλεφτά φιλιά ή και όρκους αιώνιας αγάπης, ηλικιωμένοι που συζήτησαν τα προβλήματα υγείας και τα ραντεβού με το γιατρό που έχασαν, είδε ναρκομανείς – νέα παιδιά, χαμένα.

Δεν θα ξεχάσει ποτέ τη στιγμή που ένα ζευγάρι ήρθε να γιορτάσει εκεί τα 50 του χρόνια. Άνοιξε ένα μπουκάλι κρασί και αυτή του έδωσε ένα μεγάλο φιλί στο μάγουλο. Αυτός, αφού εξέτασε καλά το μονοπάτι και βεβαιώθηκε πως δεν τους έβλεπαν, της έπιασε με τα δυο του χέρια το κεφάλι και την φίλησε πολύ στο στόμα. Πολύ.

Τώρα πια δεν είναι μόνο του, ζει μαζί του και ο Σάκης. Έτσι άκουσε να τον φωνάζουν οι 3-4 άνθρωποι που πέρασαν από εκεί και τον αναγνώρισαν. Κατά καιρούς είχαν κοιμηθεί πάνω του διάφοροι άστεγοι, περιστασιακοί όμως. Κάθισαν μερικές μέρες και μετά έφυγαν γι’ αλλού. Ο Σάκης έγινε πια μόνιμος, πέρασαν ήδη δύο χρόνια κοινής "συγκατοίκησης" από τότε που τον πέταξαν από το σπίτι γιατί δεν πλήρωνε τα νοίκια.

Μάζεψε κάτι λίγα, όσα χωρούσαν στη δερμάτινη βαλιτσούλα που είχε φτιάξει μόνος του και έφυγε. Υπήρξε τσαγκάρης για πολλές δεκαετίες και με τις τανάλιες, τις κόλλες και τις πρόκες του έφτιαχνε "αγίους". Από την εφηβεία ξεκίνησε για να κάνει κανα μεροκάματο …‘κι ύστερα βλέπουμε’. Περίμενε και ένα γράμμα από τον ξάδελφο στην Αυστραλία, που ποτέ δεν ήρθε.

Τα χρόνια περνούσαν και ο Διονυσάκης έριξε πολλή δουλειά. Έκοβε το μάτι του - διαολή τον έλεγε ο κάλφας - και από παραγιός έγινε μάστορας. Έτσι, από το υπόγειο της πλατείας Ηρώων στου Ψυρρή βρέθηκε με δικό του μαγαζί και δυό πιτσιρικάδες να βγάζει και 20 ζευγάρια την ημέρα. Χειροποίητα. Περιζήτητα. Τα πούλαγε φτηνά στα γύρω μαγαζιά της Ερμού και αυτοί τα φύλαγαν για πελάτες εκλεκτούς και λεφτάδες που τους τα μοσχοπουλούσαν.

Όλα τούτα τα έμαθε από τον ίδιο τον Διονύση. Του μίλησε για τη γυναίκα του που τον παράτησε για κείνον τον μπουζουξή, για την κόρη του, την Κατερίνα, που σπούδασε γιατρός. Αιματολόγος από τους λίγους, με μεταπτυχιακό στη μοριακή αιματολογία. Σήμερα δουλεύει σε κάποιο μεγάλο νοσοκομείο της Στοκχόλμης, το οποίο δεν μπορεί ούτε να το προφέρει. Καμιά φορά περνάει από την πλατεία η νέα νοικάρισσα και του δίνει το γράμμα της Κατερίνας. Ξέρει ότι περνάει καλά και δεν της έχει πει τίποτα. Στα δικά του γράμματα τής γράφει για την καλή σύνταξη που παίρνει και ιστορίες ψεύτικες που σκαρφίζεται για τους αγαπημένους του φίλους από τη γειτονιά.

Τις ατέλειωτες νύχτες που πέρασαν μαζί, δεν είχε άλλον να τα πει. Παραμιλούσε στον ύπνο του, μα εκείνο ήταν βέβαιο πως του τα διηγιόταν. 

Γιατί, αυτό, δεν ήταν πια παγκάκι. Ήταν απάγκιο για όλους.